16 mei Testen met gebruikers

Organisaties zien steeds meer het belang in van gebruikerstesten en over de jaren heen hebben gebruikers steeds meer hun waarde bewezen tijdens testtrajecten. Hierdoor verschuift een deel van het testwerk van testers naar de business. Voor de tester in hart en nieren is het een uitdaging om hier aansluiting bij te vinden en mee te gaan met deze verschuiving. Dit vraagt om gebruikers op de juiste manier in te zetten bij testen en hun toegevoegde waarde inzichtelijk te maken.

Inbreng van gebruikers 

Gebruikers worden vaak pas laat in het traject ingezet: bij de gebruikersacceptatietesten. Als tester kun je dit op verschillende manieren begeleiden. Een manier is om vooraf gedefinieerde scripts te overhandigen aan een gebruiker. Een andere manier is om bijvoorbeeld gebruikers in exploratieve vorm te laten testen, waarbij de kennis van de afdeling en het systeem gebruikt worden. De vorm van testen, en de mate waarin je van te voren je testgevallen vastlegt, zijn keuzes die je maakt terwijl je het testtraject vormgeeft. Elke gebruikersgroep is weer anders, dus ga met gebruikers in gesprek om te bepalen welke vorm je kiest. 

Beperk de gebruiker niet in het testen 

Gebruikers hebben over het algemeen vaak niet veel (parate) kennis van testmethodieken. Gebruikers proberen in een keurslijf van een in beton gegoten testmethodiek te dwingen kan dan ook averechts werken. In mijn beleving is de testmethodiek niet het doel, maar een middel dat gebruikt kan worden om de kennis van de gebruiker optimaal in te zetten. De gebruiker wordt niet voor niets betrokken bij het testtraject. Het kan helpen om gebruikers bewust te maken van de redenen waarom we gestructureerd testen. Het maken van testscripts, globale scenario’s of een lijst testideeën kan ze helpen om aan te geven wat ze minimaal willen testen. Want het is juist het oordeel van de gebruiker wat telt, vaak meer dan wat de testmetrieken zeggen. 

Varianten van testen 

Om optimaal de kennis van de gebruikers te benutten kan naar alternatieve testaanpakken gekeken worden. In een project hebben we alle testdoelen op een hoop gegooid en met testers en gebruikers samen al deze doelen beschreven. Hierbij was er kennisoverdracht van testen door de tester aan de gebruiker. En overdracht van systeem- en proceskennis door de gebruiker aan de tester. We noemden het destijds gecombineerd testen. Hierbij werd het onderscheid tussen de systeemtestfase en de acceptatietestfase eigenlijk minder. Samen werd er gekeken welke testen wanneer en door wie uitgevoerd konden worden. Sommige testen deed de tester alleen, ketentesten werden door tester en gebruiker samen uitgevoerd en weer andere testen konden alleen door de gebruiker uitgevoerd worden. Het bijkomende voordeel van deze aanpak was dat de betrokkenheid van de gebruiker groeide naarmate hij zag dat hij niet in zijn eentje alles moest doen. 

Een andere manier om gebruikers meer betrokken te krijgen bij het testen is om de weerstand van gebruikers tegen het testen weg te nemen. Gebruikers zijn bang dat testen te veel tijd kost en willen zich niet bezighouden met onnodige documentatie. De gebruikers wisten zelf ten slotte prima wat ze wel en niet in het systeem wilden zien. Global scripten, het op een hoger niveau nadenken over wat ze wilden zien, lag deze gebruikers veel beter. Het voordeel hiervan was dat ze tijdens het testen de ruimte hadden om per situatie te beoordelen wat ze wilden testen. 

Rekening houden met elkaar 

Ongeacht welke vorm van gebruikerstesten er gekozen wordt, als tester zul je de kennis en ervaring van gebruikers moeten waarderen om het maximale uit de gebruikerstesten te halen. Gebruikers weten vaak de ongeschreven informatie, willen op hun eigen manier testen en hebben kennis van systeem en afdeling wat erg waardevol is voor een succesvol testtraject. Combineer de kennis van gebruikers met de kennis van testers over methodieken, plannen en gestructureerd testen, zodat gebruikers optimaal waarde kunnen toevoegen. Structuur in de testaanpak helpt ook voor gebruikers, namelijk bij het bepalen en borgen van verantwoordelijkheden. Per organisatie zul je moeten afwegen hoe de gebruikerstesten het beste georganiseerd kunnen worden. Belangrijk is dat de gebruikers zich hierbij gehoord voelen. 

Tot slot 

Er is geen gouden aanpak hoe om te gaan met gebruikerstesten. Elke organisatie, en dus ook haar medewerkers, is uniek op haar eigen manier. Er zijn verschillende manieren om te beoordelen wat voor een bepaalde medewerkersgroep werkt, maar uiteindelijk blijft het belangrijkste dat je de gebruikers in hun kracht zet.

Wie is deze Squerister?

Jeroen Rosink

Jeroen is een toegewijde testprofessional met ruim 20 jaar ervaring in het testvak, in management, coördinerende, adviserende en uitvoerende rollen.
Hij wordt gedreven door zijn liefde voor het testvak, dat hij graag deelt. Namens Squerist heeft hij dan ook al meerdere publicaties op zijn naam staan en is regelmatig op zowel nationale als internationale podia te vinden.

Scan de QR code om direct met Jeroen te linken.